Op. Dr. Feyzi MEŞE

Bademcik (tonsil) ve geniz eti olarak isimlendirilen dokular lenfoid hücrelerden oluşmuştur. Lenfosit yapımında rolü vardır. Yeni doğanlarda annelerden geçen immünglobulinler nedeniyleküçüktürler. 4-5 yaşlarında daha sık olmak üzere enfenksiyonlara bağlı olarak büyürler. İleri yaşlarda küçülme eğilimi gösterirler. Geniz etinin büyük olması burundan solunuma engel oluşturur. Ayrıca kulak ve sinüslerin boşaltımını bozarak değişik boyutlarda problemler yaratabilir. Bu çocuklarda işitme kayıpları, horlama ağızdan solumagece öksürükleri burun akıntılarıgözlemlenmektedir. Kronik geniz eti iltehapları veya büyümeleri ortodontik bozukluklar, yüz gelişiminde bozukluklar ve konuşma bozukluğuna yol açabilmektedir. Bademcik ve geniz eti bubüyümeleri üst solunum yolunu daraltacak boyutlara ulaştığında horlama ve apne dediğimiz uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlar başlatır. Bu durumlarda bir kbb uzmanı ile görüşülmelidir. Romatizmal ateş olarak bilinen hastalık A grubu beta hemolotik strptokoklara karşı oluşturulan antikorların yol açtığı bir komplikasyondur. Kalp kapakçıklarında bozukluklara yol açabilmektedir.

Bademcik ve Geniz eti hangi durumlarda alınmalıdır?

Bademcik ve geniz eti ameliyatları KBB kliniklerinde sık uygulanmaktadır. İlaç tedavisinde fayda görülmediğinde cerrahi olarak bunların çıkartılmasına baş vurulmaktadır. Bu ameliyatta karar vermek için iki kriter vardır. Kesin ve göreceli olarak:

Kesin ameliyat gerektiren Durumlar:

Üst solunum yolunun geniz etine bağlı olarak tıknaması Bademcik etrafında apse Kötü huylu tmör şüphesi Çene yapısını bozan geniz ei ve bademcik büyümeleri Son bir yılda 7 defa veya son iki yılda 5 er defa veya son 3 yılda yıl başına 3er defa yada daha sık ateşli bademcik iltehaplanması geçirilmesi Difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcıları Kalp Kkapak bozukluğu olan kişiler Bademcik iltejhaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltehabı geçiirilmesi Bu durumlarda ise bademcik emeliyatı önerilir.

Bu ameliyatlar hangi yaşta yapılır?

Bademcik hastalıkları çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinmekte birlikte erişkin işinde aynı kurallar gecerlidir. Ameliyata engel oluşturacak herhangi bir ciddi problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyatı uygulanmaktadır. Alt yaş sınırı zorunlu haller dışında 4-5 yaş olarak belirlenmiştir. Üst yaş sınırını ise belirlemek mümkün değildir. Genel olarak ileri ileri yaşlarda bu hastalığın görülme oranı düşüktür ve çoğu zaman basit çözümler tercih edilir. Bademcik ameliyatları riski oldukça düşük orandadır. İstatistiklerde 14000 ameliyattan birinde anesteziye veya cerrahiye bağli ciddi komplikasyon bilinmektedir. Ameliyat sonrası ciddi kanama oranı 5/1000 gibi düşük orandadır. Bademcik ameliyatlarından sonra vücudun savunma sistemi ile ilgili birçok bilimsel çalışma yapılmışt ancak net bir sonuç elde edilememiştir. Bademcikleri alınmış baz insanların lenfositleriin sayısında azalma gösterilmiştir. Ancak bunun klinik olarak sorun olduğuna ratlanmamıştır. Bademcik ameliyatlarının sonrasında daha sık faranjit olduğu yoluında inanış vardır. Ancak bademcik ameliyatı olmusş insanlarda faranjit görülme oranı aynıdır. Bademciklerin alınması faranjit olma oranını arttırmamaktadır.